Waarschijnlijk heb je al eens geëxperimenteerd met AI tools als ChatGPT, CoPilot of Google Gemini.
En misschien heb je de eerste keer iets gevraagd als:
- “Schrijf een artikel van 500 woorden over de voordelen van zonnepanelen.”
- “Geef me een lijst met 10 gezonde ontbijtrecepten.”
- “Maak een marketingplan voor een nieuwe sportschool.”
Kreeg je toen altijd precies de output die je wilde? Waarschijnlijk niet. En dat is te verwachten.
Kan het misschien ook anders?
Wees geduldig met je prompts
“Hey ChatGPT, schrijf een blogpost over klimaatverandering”
Zo gebruiken veel mensen AI. Ze gooien er een korte vraag in, met weinig tot geen context, en verwachten dan een magisch eindresultaat dat barst van de creativiteit en originaliteit.
En als dat resultaat er niet komt, dan geven ze AI de schuld. Dat vind ik niet helemaal eerlijk.
Kunnen we AI niet wat meer als gelijke behandelen, door het dezelfde aandacht te geven als een menselijke gesprekspartner? Zouden we met AI niet iets meer geduld moeten hebben?
Een echt gesprek
Stel je voor: je hebt een nieuwe collega. Je vraagt om een rapportage over een project dat je net hebt afgerond. Zou je dan genoeg hebben aan de instructie: “Maak even een rapport over dat project van vorige week.”
Nee toch?
Je zou met een echte collega ook beginnen met het geven van uitleg en context, het stellen en beantwoorden van vragen, het afstemmen van verwachtingen. Alles dat nodig is om opheldering te creëren: de diepte in gaan om tot de kern te komen.
Met AI is het net zo. Het is slim, snel en doet precies wat je vraagt, maar het kent jou en je behoeften nog niet. Als je ChatGPT voor het eerst gaat gebruiken, dan weet het nog niet wat je doelen zijn, welke eisen je hebt, en wat het eindresultaat moet worden.
En dat is ook logisch. Een gebrekkige input is een gebrekkige output.
In plaats van direct te beginnen met het geven van bevelen kun je beter eerst even de tijd nemen te vertellen wat je nodig hebt, wat de achtergrond is, wat de doelen zijn en vooral: wat je belangrijk vindt aan het eindresultaat.
Dat gaat niet in 1 of 2 zinnen. Daar is een goed gesprek voor nodig.
Een prompt is niet hetzelfde als een zoekopdracht
Een zoekmachine zoals Google is vooral snel. Typ een paar woorden en je krijgt een lijst met resultaten.
AI modellen zijn anders. Het wil meer van je weten. Het stelt vragen terug. Waarom zoek je dit? Wat wil je ermee? Geen snelle lijst, maar een uitgebreid gesprek.
Bij AI gaat het om het aangaan van een dialoog waarin jij en het taalmodel samen tot inzichten kunnen komen. AI wil jou zo goed mogelijk begrijpen. Het leert van wat jij zegt en bouwt daar continu op voort.
Door de tijd te nemen om je gedachten, doelen en verwachtingen uit te leggen, geef je een AI model de kans om op maat gemaakte, relevante en waardevolle output te genereren.
AI is dus veel meer dan alleen een eenvoudige informatieverstrekker. Het is als een goede vriend of vriendin die je steeds beter leert kennen.
Hoe vaker jullie afspreken, hoe beter jullie elkaar zullen begrijpen.
Kwaliteit kost tijd
Kwalitatieve output genereren met AI heeft tijd nodig. En niet omdat het taalmodel traag is, maar omdat jij als gebruiker de tijd moet nemen om zo goed mogelijk uit te leggen wat je doel is, wat je belangrijk vindt en wat je nou echt wil bereiken.
Net als bij een echt gesprek geef je genoeg context, neem je de tijd om vragen te beantwoorden en corrigeer je waar nodig onjuistheden om een gecompliceerde situatie aandachtig te kunnen bespreken.
AI is niet helderziend
AI is slim, snel en efficient. Maar zeker niet helderziend.
Vaak kan het daarom behulpzaam zijn om te verduidelijken wat je niet wilt met ‘negatieve prompts’:
- “Liever geen jargon” – Als je het simpel wilt houden
- “Vermijd te lange zinnen” – Voor een meer actieve schrijfstijl
- “Geen technische details” – Als je het toegankelijk wilt houden voor een breder publiek
Verduidelijk deze instructies eventueel met concrete voorbeelden vanuit de gegenereerde output.
Door op deze manier aan te kaarten wat je niet goed vindt, help je AI om sneller de juiste richting te vinden.
Zie het als het uittekenen een landkaart, inclusief een lijst met cruciale plekken om te vermijden.
Laat je ondervragen
Meestal vraag jij iets aan AI. Maar draai de rollen eens om. Laat AI jou eens goed ondervragen.
Probeer iets als: “Speel even mijn kritische leidinggevende. Welke vijf dingen mis je nog in mijn voorstel?”
Dit levert vaak meer op dan je denkt, want:
- Je ziet je plan door een andere bril
- Gaten in je verhaal worden zichtbaar
- Je ontdekt nieuwe invalshoeken
Als je AI-tool dan suggesties doet als: “Heb je al nagedacht over…?”, dan weet je: Oh ja, Daar moet ik nog wat mee.
Leer van fouten
Perfecte output in één keer? Dat is zeldzaam. En ik denk dat je dit ook niet moet willen. Bijsturen is oké. Elke ‘fout’ van de AI is voor jou een nieuwe kans om te finetunen.
Zeg tijdens je chatsessie met ChatGPT bijvoorbeeld: “Dit deel is goed, maar kun je dat stukje erna nog aanpassen?”
Zo leren jij en je AI-tool elkaar steeds beter kennen. Als je hier in het begin van het gesprek wat meer tijd in investeert, zul je zien dat op de lange termijn je output steeds meer aansluit op je verwachtingen.
Conclusie
Interactie met AI lijkt veel meer op menselijke interactie dan je denkt.
- Ervaring leert je wat werkt en wat niet werkt.
- Maak gebruik van de gelegenheid om aandachtig bij te sturen wanneer dat nodig is.
- Voeg details toe, corrigeer met de juiste aanwijzingen en verduidelijk je bedoelingen.
- Met elke interactie leer je de mogelijkheden en beperkingen van AI beter kennen.
- Tegelijkertijd leert AI jouw persoonlijke voorkeuren en stijl steeds beter kennen.
Dit proces vraagt simpelweg om geduld en aandacht.
Soms moet je een stap terug doen om twee stappen vooruit te kunnen zetten. Je experimenteert, past aan, en probeert het nog een keer. Het doel is niet perfectie in één poging, maar een geleidelijke verbetering. Met elke iteratie kom je dichter bij je gewenste resultaat. Bouw als het ware een brug tussen jouw ideeën en de mogelijkheden van AI.
Uiteindelijk bereik je dan een punt waarbij de output niet alleen voldoet aan je verwachtingen, maar deze zelfs kan overtreffen.
Kwalitatieve output met AI komt je niet aanwaaien.
Het heeft tijd nodig om te groeien. Stap voor stap.
Net als bij echte mensen.